Pomniki

     

Wagon Katyński - "Jeśli ja zapomnę o nich, Ty Boże na niebie zapomnij o mnie..."

W maju 2018 roku w Grodzisku Wielkopolskim uroczyście odsłonięto miejsce pamięci historycznej poświęcone zbrodni katyńskiej. Strefa powstała w pobliżu Parku Miejskiego, przy ścieżce spacerowej, by każdemu z mieszkańców i przyjezdnych dać szansę upamiętnienia tragicznej, ostatniej podróży polskich obywateli II Rzeczypospolitej za wschodnią granicę. Wokół skweru, posadzono symboliczny lasek brzozowy oraz dęby symbolizujące 13 ofiar z Ziemi Grodziskiej pomordowanych w Katyniu.

Zachęcamy mieszkańców oraz gości do odwiedzania Grodziska Wielkopolskiego i udziału w krótkiej lekcji historii w strefie pamięci zbrodni katyńskiej, znajdującej się przy ulicy Nowej.

Tablica upamiętniająca ofiary zbrodni katyńskiej oraz dąb pamięci, znajdują się również na skwerze przy ulicy 3 Maja w Grodzisku Wielkopolskim.

Pomnik Powstańca Wielkopolskiego

Przy kościele p.w. Najświętszego Serca Pana Jezusa w Grodzisku Wielkopolskim w 95. Rocznicę wybuchu Powstania Wielkopolskiego stanęła figura Powstańca Wielkopolskiego.

Grodzisk Wielkopolski  stanowił  ważny punkt na powstańczej drodze. W Grodzisku nie tylko formowano oddziały liniowe. Miasto było też ważnym ośrodkiem tyłowym i zaopatrzenia frontu zachodniego. Już 5 stycznia 1919 r. tutaj skoncentrowano oddziały sanitarne z Jarocina, Kórnika i Śremu, zaś komendantem miejscowego szpitala został lekarz  batalionu śremskiego, dr Seweryn Matuszewski. Ważność akcji na Zbąszyń, z którą wiązano także możliwość dużych strat, spowodowała przybycie tu samego szefa powstańczej służby medyczno – sanitarnej, gen. Ireneusza Wierzejewskiego. W Grodzisku przebywał też w owym czasie zespół chirurgów (wśród nich dr Franciszek Pawlicki), zgromadzono odpowiednie zapasy środków opatrunkowych i leków. Nie najlepiej jednak zorganizowano pomoc rannym na oddalonym polu bitwy, ranni długo musieli czekać na udzielenie pomocy. W takim przypadku cenna była pomoc osób przyuczonych do opieki nad rannymi. Grodziskie koło Czerwonego Krzyża zorganizowało szpital dla rannych, we dworze w Piaskach.  
W Grodzisku ulokowano też magazyny Okręgu Wojskowego II, zorganizowano magazyny mundurowe i szwalnię. W Powstaniu Wielkopolskim zginęło 9 Grodziszczan.
Na styku ulic Szerokiej i Placu Powstańców Wielkopolskich stanęła  postać powstańca - żołnierza, wmieszanego w tłum. Przechodzień będzie mógł usiąść na ławeczce i w otoczeniu kwiatów pomedytować i powspominać historię miasta, losy powstańców i znaczenie ich zrywu dla historii naszej ojczyzny.
Przy postaci postawiono ławkę, gazon z kwiatami oraz tablicę z opisem postaci.
Będzie on miejscem odwiedzin podczas uroczystości rocznicowych, a pamięć i historia tego wydarzenia towarzyszyć będzie mieszkańcom na co dzień. Pomnik sprzyjać będzie kultywowaniu lokalnych tradycji i jest elementem budowania tożsamości historycznej.

Pomnik powstał przy finansowym wsparciu EFRROW w ramach PROW oś 4 LEADER

 Obelisk poświęcony pamięci poległych - Pomnik Wdzięczności

Obelisk ustanowiony został w hołdzie poległym za wolność Ojczyzny.  Pomnik jest miejscem najważniejszych uroczystości lokalnych i państwowych o charakterze historycznym i patriotycznym. W pobliżu pomnika znajduje się kamień upamiętniający 1000-lecie Państwa Polskiego oraz skwer przyjaźni miast partnerskich. 

Pomnik Najświętszego Serca Pana Jezusa

3 grudnia 1937 roku uchwalono akt ofiarowania Grodziska Wielkopolskiego Najświętszemu Sercu Pana Jezusa.  W 2003 roku - roku 700-lecia miasta - przypominając ten szczególny akt, dokonano odsłonięcia pomnika, który stanął przy placu św. Anny.  Od tego czasu, każdego roku w dzień po zakończeniu oktawy Bożego Ciała, w mieście odbywa się mszą św. w intencji miasta i jego mieszkańców. Uroczystości kończy procesja i złożenie wieńca przy pomniku.

Na terenie Zespołu Szkół Ponadgimnazjalnych znajduje się pomnik upamiętniający cmentarz żydowski, który był zlokalizowany w tym miejscu przez blisko 200 lat. Został on rozebrany i zniszczony w czasie okupacji hitlerowskiej. Pomnik powstał z inicjatywy Towarzystwa Miłośników Ziemi Grodziskiej. (ul. Żwirki i Wigury).

Kamień upamiętniający przegraną bitwę grodziskich kosynierów, jaka została stoczona 28 kwietnia 1848 roku w czasie Wiosny Ludów na przedmieściach Grodziska (ul. Zbąszyńska).

Na grodziskim cmentarzu również znaleźć możemy wiele ciekawych pomników. Oto kilka z nich.

Pomnik kosynierów postawiony w 1932 roku. W 1939 roku zniszczony przez hitlerowców i odbudowany w 1948 roku z okazji 100-lecia Wiosny Ludów. W 1997 roku u podnóża pomnika złożono jedną trumnę za szczątkami kosynierów, pochodzącą z ekshumacji mogiły powstańczej (ul. Rakoniewicka).

Barokowa rzeźba żołnierza rzymskiego pochodząca z 1775 roku, z herbami Łodzia i Pilawa. Pomnik usytuowany na zachodnim krańcu parku miejskiego.

Figura Matki Boskiej z drugiej połowy XVII wieku usytuowana przed kościołem pobernardyńskim.

Pomnik upamiętniający jeden z dwóch cmentarzy ewangelickich jakie funkcjonowały w Grodzisku. Powstał z inicjatywny Towarzystwa Miłośników Ziemi Grodziskiej (ul. Kąkolewska).

Pomnik Marcusa i Rudolfa Mosse. Marcus Mosse był dowódcą powstańczym w Grodzisku w czasie Wiosny Ludów 1848 roku. Jego syn Rudolf, był założycielem kilku fundacji z których wybudowano miedzy innymi szpital i dom dla starców (ul. Mossego).

Tablica poświecona harcmistrzowi Janowi Skrzypczakowi (1910-1944). Nauczyciel grodziskiego gimnazjum i drużynowy grodziskich harcerzy. Komendant Wielkopolskiej Chorągwi Szarych Szeregów “Przemysław”. Zamordowany w obozie Gross Rosen (ul. 3 maja).

Pomnik poświęcony strażakom ziemi grodziskiej ufundowany w 2003 roku, w 110 rocznicę powstania Ochotniczej Straży Pożarnej (ul. Rakoniewicka).

W Czarnej Wsi położonej 7 km na zachód od Grodziska, 500 metrów na południowy zachód od rozwidlenia dróg do Czarnej Wsi i Jabłonny, na skraju lasu rośnie dąb o obwodzie 660 cm – najokazalsze drzewo okolic Grodziska.

Zbiorowy grób i pomnik powstańców wielkopolskich na grodziskim cmentarzu. Wzniesiony w 1924 roku i odrestaurowany w 1967 roku oraz ponownie w 2004 roku. Spoczywa tu 9 poległych w walkach z 1919 roku.

U zbiegu ulic Kościelnej i Tuszyńskiego stoi najmłodszy pomnik w naszym mieście – pomnik grodziszczanina 700-lecia – ks. kanonika Czesława Tuszyńskiego.